Westerveld is een unieke plattelandsgemeente die twee nationale parken (Drents Friese Wold en Dwingelderveld) op haar grondgebied heeft en het markante stuwwallencomplex rond de Havelterberg. Westerveld is 28.300 hectare groot en heeft ruim 19.000 inwoners. Deze oppervlakte is voor het overgrote deel ‘ingericht’ als landelijk gebied. Landbouw, bossen, heidevelden, vennen en zand­verstuivingen worden afgewisseld met 26 dorpen en buurtschappen met karakteristieke dorpsbeelden, waarvan acht zijn aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Vanwege de rijke afwisseling in het landschap wordt de gemeente Westerveld ook wel ‘Drenthe in het klein’ genoemd: een eigenschap die door bezoekers en toeristen hoog wordt gewaardeerd. De gemeente Westerveld is door de ligging in het zuidwestelijke deel van Drenthe en ontsluiting via de A28 en A32 goed bereikbaar voor bezoekers en recreanten uit het westen van het land. Het is het dichtstbijzijnde stukje Drenthe vanuit de Randstad.

Kwaliteiten die hoog worden aangeschreven zijn het rijke culturele erfgoed en de aanwezige monumenten; de UNESCO genomineerde Koloniën van Weldadigheid Frederiksoord en Wilhelminaoord, de archeologische rijkdom (waaronder het op één na grootste hunebed van Nederland), het ontbreken van lichtvervuiling waardoor de gemeente zich bij uitstel leent voor astronomie en de afwisselende, goed toegankelijke natuur. De wijze waarop de inwoners samen met de gemeente met deze eigenschappen omgaan, resulteerden in het behalen van de BNG Erfgoedprijs 2011 en het winnen van zowel de landelijke- als Europese groencompetitie ‘Entente Florale’. Museum de Proefkolonie ontving in het voorjaar van 2020 het Europese Erfgoedlabel terwijl de grootste monumenteneigenaar in de gemeente, Stichting Maatschappij van Weldadigheid, op voordracht van de gemeente een speciale erkenning ontving van de prestigieuze Europa Nostra Awards.  

De gemeente Westerveld heeft vanuit de UNESCO nominatie een aantal jaren terug het initiatief genomen deze buitengewone leerstoel op te richten. Dit heeft er mede tot toe geleid dat ICOMOS het initiatief als waardevolle aanvulling in haar Upstream Assistance advies richting de nominatie heeft opgenomen. Westerveld zet haar rijke erfgoed in als kansenmotor en ziet erfgoedparticipatie als goede basis om tot een dergelijke leerstoel te komen.